Posts Tagged "skubbe"

Hoeveel weet jy van reptiele? Kan jy al die vrae reg antwoord?

As jy klaar al die vrae geantwoord het, vind die antwoorde heel onder.

1. Waaruit word reptiele se skubbe gemaak?

a. Vere

b. Keratin

c. Been

d. Marmer

2. Hoeveel verskillende spesies reptiele is daar?

a. Minder as 1000

b. Minder as 500

c. Meer as 8200

d. Meer as 6400

3. Watter een van die volgende is nie ‘n reptiel nie?

a. Padda

b. Likkewaan

c. Huisslang

d. Krokodil

4. Waar kom reptiele nie voor nie?

a. Amerika

b. Asië

c. Europa

d. Antartika

5. Watter reptiel kan ouer as 120 jaar oud word?

a. Nylkrokodil

b. Bloukopakkedis

c. Groot skilpad spesies

d. Al die bogenoemde

6. Hoe ruik slange?

a. Met hulle neus

b. Met ‘n spesiale orgaan in die binnekant van die mond

c. Met hulle tong

d. Met hulle vel

7. Hoe plant reptiele voor (hoe word hulle meer)?

a. Hulle lê eiers in die grond

b. Hulle bou neste met stokkies en blare

c. Hulle gee lewendig geboorte

d. Al die bogenoemde

8. Hoekom vervel sekere reptiele? (kies almal wat waar is)

a. Reptiele se vel kan nie rek nie

b. As hulle bang is gooi hulle hulle vel af as ‘n verdedigingsmeganisme

c. Om hulle gesond te hou

d. As die vel se skubbe af geval het

9. Waar of onwaar: Reptiele is uitstekende ouers en versorg hulle kleintjies vir lank nadat hulle uitgebroei het.

a. Waar

b. Onwaar

10. Waar of onwaar: Die kleinste reptiel is ‘n verkleurmannetjie wat kleiner as 2cm is wanneer hy volgroeid is.

a. Waar

b. Onwaar

Antwoorde

1. b
2. c
3. a
4. d
5. c
6. b
7. a
8. a, c
9. b
10. a

Net soos ons dinge kan opdeel in groepe van dieselfde kleure of dinge wat dieselfde vorm het, het wetenskaplikes alle lewende dinge in groepe gedeel wat soortgelyke eienskappe het. Hulle het begin deur alles wat lewendig is by mekaar te sit, daarna het hulle opgemerk dat daar diere en plante is en dit in die afsonderlike groepe geplaas. So het dit aangegaan totdat hulle tussen gewerwelde diere en ongewerwelde diere onderskei het. Gewerwelde diere kan in 5 hoof groepe opgedeel word: soogdiere, voëls, reptiele, visse, en amfibieë.

Ons leer in hierdie artikel van visse.

Voorbeelde van Visse

Eienskappe/ kenmerke

• Ruggraat/skelet – Alle visse is gewerwelde diere, dit beteken hulle het ‘n ruggraat en bene wat hulle lyf struktuur gee en hulle organe beskerm.
• Koudbloedig – Visse is koudbloedig. Dit beteken die vis se lyf is dieselfde temperatuur as die water rondom hom.
• Skubbe – Visse het skubbe, dit is harde plaatjies, amper soos jou naels, wat die vel bedek. Hierdie skubbe help hulle om gemakliker in die water te beweeg en dit beskerm hulle teen aanvalle.
• Kieeue – Visse haal nie soos mense asem nie en kan nie bo die water oorleef nie. Hulle het nie longe nie, maar is aangepas met kieeue om asem te kan haal binne die water. Hulle laat water deur hulle monde spoel, oor die spesiale orgaan, wat lyk of dit fyn haartjies het en dan gaan die water weer uit by die gaping net agter die kop. Kieeue haal die suurstof uit die water en laat dit in die bloed van die vis gaan, terwyl dit ook die koolsuurgas weer uit die vis se bloed in die water in laat gaan.
• Vinne – omdat visse in die water beweeg en nie op land nie, het hulle vinne en nie bene nie. Die vinne help hulle om gemaklik in die water te beweeg. Die stertvin is plat en groot en kan vining die vis voorentoe stoot, terwyl die kant vinne die vis help om te stuur. Die boonste en onderste vinne help om die vis regop te hou.

Waar kom hulle voor?

Visse kom voor op alle kontinente en in alle oseane, byvoorbeeld in damme, riviere, mere, poele en die see. Visse in oseane word soutwatervisse genoem en visse wat in damme, riviere en mere voorkom word varswatervisse genoem. Met die uitsondering van ‘n paar spesies, soos die salms van Alaska, kan meeste soutwatervisse nie oorleef in varswater nie en varswatervisse kan nie oorleef in soutwater nie. Sommige visse kan glad nie uit hulle natuurlike habitat oorleef nie. Sekere elemente soos die water se hitte, suurstofdigtheid en die soorte kos wat hulle eet, speel ‘n groot rol in die habitat waar visse hulle vestig.

Wat eet hulle?

Visse kan herbivore of karnivore wees. Elke spesie verskil van die volgende. Sommige spesies eet net plant materiaal soos waterplante, terwyl ander, soos haaie en piranhas, weer net ander visse en soogdiere eet. Meeste visse wat gehengel kan word, eet klein goggatjies wat in en bo-op water gaan sit. Party visse se dieet laat hulle skoonmaak terwyl hulle die parasiete en ander indringers eet wat op die rotse of ander visse groei.

Interessante feite

• Visse se breine is klein in vergelyking met hulle liggaamsgrote.
• Meeste visse het nie neuse nie, of hulle neuse is onder-ontwikkkel, maar haaie het neusgate en kan na bewering bloed van baie ver af ruik.
• Visse se ore is nie soos mense s’n buite hulle lyf nie, maar is binnekant.
• Hulle is vaartbelynd, sodat hulle makliker deur die water kan gly.
• Nie alle diere in die see is visse nie. Walvisse en dolfyne is soogdiere en warmbloedig. ‘n Seekat en ‘n jellievis het nie ‘n ruggraat nie en behoort dus ook nie tot die visgroep nie.
• Visse en voëls is op die 5de dag van die skepping gemaak en was die eerste lewende wesens op die aarde.
• ‘n Klomp visse bymekaar word ‘n skool visse genoem.
• Seeperdjies is ook visse al lyk hulle nie so nie.

Kan jy hierdie vrae antwoord?

https://a-z-animals.com/quiz/fish-quiz/

Videos:

Leer oor visse:

Leer van die blaas-oppie-vis:

Leer meer van visse:

https://www.dkfindout.com/us/animals-and-nature/fish/

https://www.ducksters.com/animals/fish.php

Net soos ons dinge kan opdeel in groepe van dieselfde kleure of dinge wat dieselfde vorm het, het wetenskaplikes alle lewende dinge in groepe gedeel wat soortgelyke eienskappe het. Hulle het begin deur alles wat lewendig is by mekaar te sit, daarna het hulle opgemerk dat daar diere en plante is en dit in die afsonderlike groepe geplaas. So het dit aangegaan totdat hulle tussen gewerwelde diere en ongewerwelde diere onderskei het. Gewerwelde diere kan in 5 hoof groepe opgedeel word: soogdiere, voëls, reptiele, visse, en amfibië.

Ons leer in hierdie artikel van reptiele.

Voorbeelde van reptiele

• Krokodille
• Verkleurmannetjies
• Slange
• Skilpaaie
• Akkedisse
• Geitjies
• Likkewane

Eienskappe

Alle reptiele het ‘n ruggraat en is deel van die gewerwelde diere, net soos soogdiere, voëls, visse en amfibië.

Alle reptiele is koudbloedig – dit beteken hulle kannie hulleself warm hou soos ons mense nie, maar hulle lywe is dieselfde temperatuur as die lug buite. Om warm te word moet hulle iets van buite af gebruik, soos byvoorbeeld die son. Dit is hoekom ons gereeld akkedisse in die son sien bak. Ander groepe wat ook koudbloedig is, is visse en amfibië.

Alle reptiele het longe – hulle haal asem met longe soos voëls en soogdiere.

Party reptiele se velle het skubbe – Reptiele se velle is droog en leeragtig, party het skubbe, wat uit keratien bestaan, dit is dieselfde materiaal as waaruit mense se naels gemaak is. Die skubbe is soos plaatjies wat styf teen mekaar lê. Baie reptiele soos akkedisse en slange moet gereeld vervel om hulle vel groot genoeg en gesond te hou. Skilpaaie se harde dop is ook ‘n vorm van skubbe.

Reptiele lê eiers – reptiele se eiers is nie soos voëleiers nie, dit is sagter en rubberig. Die eiers word gewoonlik in ‘n gat in die grond of ‘n ander beskutte plek gelê. Wanneer die kleintjie uitbroei lyk dit net soos die volwasse dier, maar is net kleiner. Anders as soogdiere het die kleintjies van reptiele nie die volwasse dier nodig vir oorlewing nie, maar kan hulle hulleself versorg.

Hulle het nie ore wat buite hulle lyf is nie, maar het interne ore met ‘n vlies bo-oor om die oor te beskerm. Meeste reptiele se reuk en sig sintuie is baie goed ontwikkel.

Wat beteken die woord?

Die woord reptiel kom van Latyns af en beteken om te kruip. Daarom beweeg alle reptiele naby aan die grond.

Waar kom reptiele voor?

Reptiele kom op elke kontinent voor behalwe op Antartika, waar dit te koud is vir hulle.

Kos

Reptiele is karnivore of herbivore. Alle akkedis tiepe reptiele (soos akkedisse, slange en krokodille) eet vleis en goggas, terwyl skilpaaie plante en vrugte eet.

Interessante feite:

• Daar is meer as 8200 reptiel spesies.
• Party reptiele soos slange en sommige akkedisse, het nie ooglede nie en kan nie hulle oë toemaak nie. Instede van ‘n ooglid het hulle ‘n deurskynende vlies wat die oog beskerm.
• Omdat reptiele koudbloedig is, het hulle nie so baie energie nodig nie en eet baie minder gereeld as soogdiere. Sommige spesies kan maande lank wag vir hulle volgende maaltyd.
• Sekere slangspesies se kleintjies word lewendig gebore en broei nie in ‘n nes uit nie.
• Party wetenskaplikes beweer dat dinosorusse dalk reptiele was.
• Meeste reptiele hiberneer, of hiberneer gedeeltelik, in die kouer maande.
• Reptiele kan gemiddeld langer leef as ander spesies. Daar is groot skilpaaie wat ouer as 150 jaar kan word.
• Slange en akkedisse gebruik hulle tonge om te ruik. Hulle tel die reukdeeltjies (scentparticle) op uit die lug met hulle tonge en dra dit oor aan ‘n ander orgaan wat binne-in hulle mond is.
• Reptiele kan nie sweet nie en dus is hulle vel nie slymerig nie. Hulle velle is droog en glad, en hulle vervel gereeld.
• Die grootste reptiel is die soutwater krokodil wat tot 7 meter lank kan word.
• Die kleinste reptiel is die Brookesia nana, ‘n piep klein verkleurmannetjie wat net 13.5mm lank word.

Woordeskat

Wetenskaplike – iemand wat navorsing doen oor ‘n sekere onderwerp.

Eienskap – iets waaraan ons ‘n dier of ding kan uitken.  

Gewerweld – het ‘n ruggraat.

Temperatuur – hoe warm of koud iets is.

Koudbloedig – ‘n eienskap waar die dier nie sy inwendige temepratuur kan beheer nie.

Skubbe – harde plaatjies op die vel van reptiele en visse

Leeragtig – dit voel of lyk soos leer

Keratien – ‘n harde stof waarvan naels, hare en skubbe gemaak is

Oorlewing – om aan te hou lewe

Spesie – ‘n groep diere wat dieselfde eienskappe het

Hiberneer – om deur die winter te slaap

Videos:

Reptiele

Die kleinste reptiel

Bronne:

https://www.dkfindout.com/us/animals-and-nature/reptiles/

https://www.ducksters.com/animals/reptiles.php

https://www.dictionary.com/e/amphibians-vs-reptiles/

https://differentbydesignlearning.com/fun-reptile-facts-kids/